Nietolerancje pokarmowe dotykają często dzieci, ale dorośli także są z względu symptomów alergicznych po spożyciu niektórych produktów żywnościowych. Skaza białkowa to alergia na wiele białek (nie jedynie na mleko krowie). Dlatego do elementów uczulających kwalifikuje się różnorodne pokarmy, np. białko jaja kurzego, ryby oraz orzechy.
Skaza białkowa – przyczyny oraz pierwsze objawy
Przyczyny alergii, w tym skazy białkowej, nie zostały jeszcze do końca poznane. Podejrzewa się m.in. elementy genetyczne i przebyte choroby dróg oddechowych, które często doprowadzają do nadwrażliwości na alergeny wziewne (wdychane z powietrza). Produktami, które powodują reakcję uczuleniową, jest nie tylko (jak się powszechnie uważa) mleko krowie, ale wiele różnych, np. soja, wołowina, cielęcina, pistacje oraz czekolada. Pierwsze objawy skazy białkowej mogą okazać się u dzieci – dlatego mamy powinny zwracać uwagę na kluczowe oznaki nietolerancji pokarmowej. Często łatwo je zignorować, np. zbyt zaczerwienione policzki malucha wziąć za rumieńce. Zdarza się, iż alergia tego typu doprowadza do wzrostu atopowego zapalenia skóry. Choroba obejmuje twarz, szyję, nogi, ręce, tułów. W jej procesie skóra szybko ulega przesuszeniu oraz dochodzi do jej złuszczania.
Dodatkowe objawy oraz dieta
Na skazę białkową wskazują i inne oznaki (nie tylko nienaturalne rumieńce u malucha), głównie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, jak bóle brzucha, mdłości, torsje, zaparcia, a u najmłodszych kolki. Niepokojące są czerwone plamki w strefach kolan oraz łokci, zmiany na małżowinie usznej. W pewnych wypadkach skaza białkowa łączy się z uporczywą biegunką oraz brakiem wagi ciała. Szczególnie niebezpieczny bywa wstrząs anafilaktyczny. Warto zapoznać się rozpoznawać objawy, które go zapowiadają (np. szybki oddech, strata przytomności). Leczenie skazy białkowej również u dorosłych, jak również dzieci, polega przede wszystkim na ograniczeniu do minimum kontaktu z alergenami. Dlatego kuracja składa się na odpowiednio skomponowanej diecie. Jadłospis stanowi niezwykle ważny element kuracji w wypadku maluchów dotkniętych alergią pokarmową (należy układać go wg. zaleceń specjalisty). Choroba wiąże się przecież z zaburzeniami, które mogą prowadzić do niedoborów żywieniowych, i w konsekwencji do nieprawidłowego wzrostu dziecka.
Jak radzić sobie ze skazą białkową?
Osoby dotknięte skazą białkową muszą dokładnie czytać etykiety produktów żywnościowych oraz kontrolować, lub w sklepie nie ma czynnika uczulającego. Należy ściśle przestrzegać diety eliminacyjnej. Gdy jesteś mamą malucha z alergią, która karmi piersią, musisz zmienić także własne menu. Zapisuje się m.in. eliminację mleka krowiego, przetworów mlecznych. Możesz spożywać drób, ryże, kasze, marchew, żółtka jaja kurzego. Jak do jadłospisu dziecka zaczniesz wprowadzać nowe pokarmy, rób to stopniowo, powoli oraz bacznie obserwuj reakcje maleństwa (sprawdzaj, lub nie pojawiają się objawy uczulenia). W części wypadków skaza białkowa ustępuje ok. 2.-3. roku życia. Zdarza się jednak, iż alergia tego stylu nie mija czy w późniejszym czasie występuje uczulenie na różny rodzaj pokarmu, czasem na alergeny wziewne. W leczeniu skazy białkowej znaczenie jest nie tylko rygorystyczne przestrzeganie diety eliminacyjnej, ale łagodzenie symptomów oraz staranna pielęgnacja skóry atopowej. Należy stosować środki z emolientami, które nie zawierają elementów uczulających, a również odtwarzają płaszcz lipidowy skóry a nie dopuszczają do nadmiernej utraty wody. W czasach zaostrzenia dolegliwości ulgę przynoszą środki przeciwhistaminowe oraz maści sterydowe, w pewnych wypadkach AZS zapisuje się immunoterapię alergenową. Pamiętaj, iż terapię może doprowadzać wyłącznie specjalista.
Skaza białkowa – alergia na szereg białek
Skaza białkowa to alergia pokarmowa na szereg białek. Często ustępuje instynktownie czy łagodnieje ok. 2.-3. roku życia. W jej leczeniu wiąże się m.in. dietę eliminacyjną. Terapię należy prowadzić pod opieką specjalisty.
Przyczyny skazy białkowej
Reakcja na pytanie, dlaczego u jednych pacjentów występuje skaza białkowa, a u innych tolerancja na biało została instynktownie przywrócona, jest niezwykle ważna. Do końca bowiem przyczyny skazy białkowej nie są znane lekarzom. Z jednej strony nie bez znaczenia są elementy genetyczne, z drugiej środowiskowe, czyli na przykład przebyte choroby dróg oddechowych, które często doprowadzają do nadwrażliwości na alergeny wziewne. Na pewno skaza białkowa częściej występuje u osób, które zawierają w grupie osoby z innego typu alergiami. Zresztą skaza białkowa u dorosłych często współtowarzyszy innym rodzajom uczulenia (na pyłki, roztocza, sierść, pierze).
Oprócz białka mleka krowiego skazę białkową u dorosłych mogą wywołać:
1. ryby
2. soja
3. gluten
4. wołowina
5. cielęcina
6. kakao
7. czekolada
8. białko jaja kurzego
9. owoce cytrusowe
10.orzechy (orzeszki ziemne, pistacje a również migdały)
Skaza białkowa – leczenie
W pewnych wypadkach objawy skazy białkowej u dorosłych są tak nasilone, iż chory wymaga oprócz diety również leczenia objawowego. Specjalista może przepisać środki przeciwhistaminowe oraz maści sterydowe. Ulgę, zwłaszcza przy atopowej skórze, przyniesie także pielęgnacja ciała tzw. emolientami, które odtwarzają płaszcz lipidowy skóry zapobiegając jej przesuszeniu.