Scyntygrafia nerek jest obrazową metodą pozwalającą na dokładną ocenę wyglądu nerek oraz ich funkcji wydalniczej. Badanie nerek wykonuje się po dożylnym podaniu preparatu znakowanego substancją promieniotwórczą. Badanie scyntygraficzne pozwala ocenić kształt, wielkość i położenie nerek oraz wielkość i równomierność rozmieszczenia znacznika w narządów. Po zakończonym badaniu należy pamiętać, aby oddać mocz w toalecie w pracowni, gdzie została przeprowadzona scyntygrafia nerek, ze względu na ochronę radiologiczną. Scyntygrafia nerek, inaczej renoscyntygrafia to obrazowa metoda, dzięki której można ocenić wygląd nerek, ich ukrwienie, funkcję wydzielniczą, ich wady, zmiany zapalne oraz wydalanie moczu z przestrzeni nerek, a także pęcherza moczowego. Badanie scyntygraficzne nerek przeprowadza się po uprzednim, dożylnym podaniu radioizotopu. Istnieją dwa rodzaje badania: dynamiczne oraz statyczne. W trakcie scyntygrafii dynamicznej nerek, pacjent leży w obszarze widzenia gammakamery. W tym czasie dostaje preparat, a całe badanie trwa niecałe 30min. W przypadku scyntygrafii statycznej, badanie rozpoczyna się po 1 lub 4 godzinach od dożylnego przyjęcia radioizotopu. Scyntygrafia nerek ułatwia zdiagnozowanie ich kształtu, położenia czy wielkości.
Scyntygrafia nerek – wskazania
Scyntygrafię nerek przeprowadza się po uprzednim skierowaniu lekarza specjalisty. Badanie to jest wskazane szczególnie osobom, które:
cierpią na nadciśnienie tętnicze (przypuszczenie zwężenia tętnicy nerkowej, jako przyczyny),
posiadają guzy nerki, a także nadnercza,
chcą skontrolować pracę nerek po przebytych chorobach oraz operacjach,
chcą ocenić pracę nerki po jej przeszczepie,
zmagają się z gruźlicą nerek,
mają przypuszczenie cofania moczu z pęcherza moczowego do moczowodów,
zmagają się z zablokowanym odpływem moczu,
mają wrodzone wady nerki
Jak przebiega scyntygrafia nerek?
Pacjent musi być przed scyntygrafią nerek dobrze nawodniony – podaje mu się 0,5-1 l płynu niegazowanego i nie powinien być na czczo. W przypadku osób, które nie mogą pić podaje się kroplówkę. Dzieciom podaje się środek uspokajający lub stosuje się znieczulenie ogólne, ponieważ podczas badania pacjent musi leżeć bez ruchu. Zanim rozpocznie się badanie scyntygraficzne nerek pacjent przekazuje lekarzowi odpowiednie wyniki badań – ultrasonograficzne, tomografii komputerowej. Jeśli pacjent nie ma założonego wkłucia dożylnego, pielęgniarka zakłada je przed badaniem. Następnie pacjent proszony jest o opróżnienie pęcherza. W przypadku scyntygrafii dynamicznej, pacjent najpierw kładzie się na wznak w polu widzenia gamma-kamery, wtedy wstrzykuje mu się radioznacznik i badanie zaczyna się w tym samym momencie. Całość trwa około pół godziny. Jeśli wykonujemy scyntygrafię statyczną badanie przeprowadza się po 2-4 h od podania dożylnie radioznacznika.
Poznaj: Najczęstsze choroby nerek
Scyntygrafia dynamiczna i statyczna nerek – przygotowanie do badania i jego przebieg
Osoba, która będzie miała przeprowadzaną scyntygrafię nerek nie musi się wcześniej specjalnie przygotowywać. Co ważne, nie musi być na czczo, a w czasie samego badania, pacjent powinien leżeć nieruchomo. Przed samym badaniem należy opróżnić pęcherz, ale być wcześniej dobrze nawodnionym. Osoby, które nie mogą pić dostają kroplówkę. W trakcie badania nie trzeba się rozbierać, ale nie wolno mieć na sobie żadnych metalowych elementów, takich jak biżuteria, klamry, itp. Na czas badania należy mieć wyłączony telefon komórkowy. W dynamicznej scyntygrafii nerek używa się znacznika, który wydalany jest z organizmu razem z moczem. Podaje się go dożylnie i jest on wyłapywany przez nerki i systematycznie usuwany z pęcherza moczowego. W czasie badania sprawdza się zależność ilości radioznacznika funkcjonującej w nerkach od upływu czasu. Podczas statycznej scyntygrafii, badanie zaczyna się po 1, bądź 4 godzinach od momentu podania dożylnie preparatu. Badanie trwa kilkanaście minut. Czas zapisu wyników to ok. pół godziny. Po zakończonym badaniu, pacjent musi wypić około 1 litra płynów, by usunąć z organizmu resztki radioznacznika. Może to być woda, herbata czy sok. Scyntygrafia nerek nie jest niebezpiecznym badaniem i można je wykonywać kilkakrotnie, w każdym wieku.
Scyntygrafia nerek u dzieci i niemowląt
Badanie scyntygraficzne nerek, może być także wykonywane u dzieci i niemowląt. Największym problemem jej, jest fakt, iż w czasie badania należy leżeć nieruchomo. Z tego powodu, dzieci, najczęściej otrzymują środek uspokajający, bądź niekiedy ogólne znieczulenie.
Powikłania po scyntygrafii nerek
Raczej nie występują powikłania po badaniu scyntygraficznym nerek. Może być ono wielokrotnie powtarzane i wykonywane u osób w każdym wieku. Badania scyntygraficzne są wolne od reakcji uczuleniowych i dlatego mogą być wykonywane częściej niż badania radiologiczne. W zasadzie nie mają istotnych przeciwwskazań. Niedozwolone jest jedynie przeprowadzanie badania u kobiet w ciąży ze względu na toksyczność radioznacznika. Należy również unikać wykonywania scyntygrafii kobietom w drugiej połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia.
