Wszy są zmorą przedszkoli i szkół. Żywiące się krwią owady pasożytują na owłosionej skórze głowy. Mają tylko do 4,5 mm długości, lecz potrafią bardzo szybko się przemieszczać. Przenoszą się na kolejnych żywicieli zwykle poprzez kontakt głowa do głowy. Wywoływana przez nie choroba – wszawica – rozprzestrzenia się w bardzo krótkim czasie, dlatego widząc jej pierwsze objawy, koniecznie trzeba zacząć działać. Jak poradzić sobie z wszami i uniknąć kolejnych zakażeń?
Co utrudnia rozpoznanie wszawicy?
Wszawica jest chorobą wywoływaną przez wesz ludzką pasożytującą na owłosionej skórze głowy człowieka. Malutkie owady pozbawione skrzydeł nie skaczą ani nie latają. Poruszają się przy pomocy silnych odnóży, w razie potrzeby przechodząc z żywiciela na żywiciela. Samica składa do 100 jaj zwanych gnidami. Mocowane są one u nasady włosów lepką wydzieliną.
Wszy mają zdolność mimetyzmu. Oznacza to, że upodabniają kolor swojego odwłoku do koloru środowiska, w którym żerują. Z tego powodu trudno zauważyć wszy we włosach żywiciela i rozpoznać pierwsze objawy wszawicy.
Charakterystyczne objawy wszawicy
Chociaż niełatwo dostrzec wszy we włosach u siebie czy dziecka, dlatego że ciała owadów przybierają ich kolor, trudno zignorować uporczywe swędzenie skóry głowy. To właśnie świąd skalpu jest charakterystycznym objawem wskazującym na wystąpienie wszawicy. Silne swędzenie pojawia się zwykle tam, gdzie najliczniej występują pasożyty, czyli w okolicy ciemieniowej, w obszarze skroni i potylicy. Ponadto skóra głowy może być zaczerwieniona, szczególnie za uszami albo na linii włosów. Po pewnym czasie zauważa się również 1-milimetrowe jaja wszy przylepione u nasady kosmyków.
Drapanie swędzącego skalpu często wywołuje stan zapalny lub zakażenia bakteryjne. Na skórze mogą pojawić się niewielkie ranki. Niekiedy sączy się z nich ropna wydzielina. Zlepienie się włosów ropno-surowiczym płynem wiąże się z powstaniem kołtuna. Wszawicy może towarzyszyć ponadto powiększenie węzłów chłonnych.
Leczenie wszawicy u dzieci
Wszawicę leczy się, stosując dostępne w aptekach preparaty na wszy – szampony, lotiony, płyny oraz spraye. Tego typu produkty zabijają pasożyty, fizycznie blokując ich otwory oddechowe. Uduszone owady można wyczesać z włosów. Stosowanie preparatów na wszy ogranicza namnażanie się pasożytów i pomaga pozbyć się ich ze skóry głowy. Wiele środków na pijące krew owady można stosować także u bardzo małych dzieci.
Zazwyczaj szampony na wszy stosuje się dwukrotnie. Po pierwszym umyciu głowy włosy trzeba starannie wyczesać specjalnym grzebieniem. W ten sposób usuwa się martwe wszy oraz ich jaja. Zabieg powtarza się po określonym czasie, aby mieć pewność, że udało się pozbyć pasożytów. Warto pamiętać, że jeśli u przynajmniej jednej osoby w rodzinie wystąpiła wszawica, pozostali domownicy powinni przejść przegląd skóry głowy.
Środki ostrożności przy wszawicy
Lecząc wszawicę u dzieci, nie wystarczy pozbyć się pasożytów ze skóry głowy. Konieczne jest wyeliminowanie potencjalnych źródeł zakażeń. Wszystkie ręczniki, pościel, koce, zabawki i inne przedmioty należące do dziecka trzeba wyprać w pralce w temperaturze przynajmniej 60 stopni albo zdezynfekować. Rzeczy nienadające się do prania czy dezynfekcji trzeba umieścić w plastikowym worku i szczelnie go zamknąć. Zamknięty worek odkłada się w niedostępne dla dziecka miejsce na okres 2 tygodni, aby ewentualne pasożyty nie miały dostępu do źródła pożywienia.
Wszawica rozprzestrzenia się bardzo szybko, dlatego po zauważeniu jej pierwszych objawów koniecznie trzeba sprawdzić skórę głowy domowników i w razie potrzeby rozpocząć leczenie. W aptekach dostępne są bezpieczne preparaty pomagające skutecznie pozbyć się wszy. Ponadto należy zabezpieczyć przedmioty stanowiące potencjalne źródła zakażeń, aby wszawica nie mogła dalej się rozprzestrzeniać.